Ο Άγιος Παντελεήμων (275 - 27 Ιουλίου 305) είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που έδρασε στα τέλη του 3ου αιώνα. Έζησε στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας και παρέδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του.
Ο Άγιος Παντελεήμων γεννήθηκε περί τα μέσα του 3ου αιώνα στη Νικομήδεια της Βιθυνίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Παντολέων και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της πόλης. Ο πατέρας του ήταν εθνικός, ενώ η μητέρα του είχε ασπαστεί το χριστιανισμό. Ο Παντολέων απέκτησε από μικρή ηλικία καλή εγκύκλια παιδεία και όταν την ολοκλήρωσε σπούδασε την ιατρική, διακρινόμενος όμως και για την ρητορεία του. Οι σχέσεις μάλιστα της οικογένειάς του με το παλάτι ήταν πολύ καλές και σύντομα θα τον έφερναν ως γιατρό στην αυλή του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Ο ίδιος τελικά όμως ασπάστηκε το χριστιανισμό. Η μεταστροφή αυτή συνέβη μετά από γνωριμία με κάποιο ιερέα Ερμόλαο, την εποχή ενός διωγμού κατά των χριστιανών. Λίγο αργότερα θα βαπτιστεί χριστιανός μυστικά και θα προσπαθήσει να πείσει τον πατέρα του να γίνει κι αυτός, όπως και συνέβη.
Ο πατέρας του μετά από λίγο διάστημα πέθανε με αποτέλεσμα να γίνει κάτοχος μεγάλης περιουσίας. Τότε εκποιεί την περιουσία του για να βοηθήσει τους φτωχούς και προσφέρει τις ιατρικές υπηρεσίες του χωρίς χρέωση σε όποιον δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθει. Η πρακτική του αυτή όμως ώθησε πολλούς ιατρούς να τον καταγγείλουν και να υποδείξουν στα ανάκτορα πως είναι χριστιανός. Έτσι συνελήφθη και οδηγήθηκε στον Αυτοκράτορα. Εκεί κλήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα για να αφεθεί ελεύθερος. Ο ίδιος όμως αρνήθηκε, λέγοντας πως δε θα θυσιάσει σε ψεύτικους Θεούς. Τότε μπροστά του έστειλαν ένα παράλυτο, ώστε να τον θεραπεύσει, είτε αυτός, είτε οι ιερείς των ανακτόρων για να φανεί ποιος είναι ο αληθινός Θεός. Ο Άγιος Παντελεήμων θεράπευσε τον παράλυτο, κάτι που προξένησε μεγάλη κατάπληξη. Παρόλα αυτά ο Αυτοκράτορας θέλησε και πάλι να τον μεταπείσει.
Ο Παντελεήμων αρνήθηκε και οδηγήθηκε στο μαρτύριο. Άλλοτε έκαιγαν το σώμα του με πυρσούς, άλλοτε τον μαστίγωναν και άλλοτε του έριχναν καυτό λάδι. Σε πολλές από τις περιπτώσεις όμως τα μαρτύρια δεν του προξενούσαν πόνο. Έτσι, για να τον θανατώσουν τον έριξαν στα θηρία, αυτά όμως δεν τον έβλαψαν. Τελικά αποφασίστηκε να τον αποκεφαλίσουν.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 27 Ιουλίου.
Αμέσως μετά την Αγία Παρασκευή, γιορτάζει ο Άγιος Παντελεήμων..
Τούτοι οι Άγιοι, διάσημοι για τις θεραπευτικές τους ικανότητες εορτάζονται πανηγυρικά σε πολλά νησιά και χωριά της υπαίθρου μας. Σε πολλές περιοχές, μάλιστα, στην πανήγυρι του Αγίου Παντελεήμονος γίνεται θυσία ζώου και κοινή συνεστίαση των πιστών, το λεγόμενο "κουρμπάνι".
Ο Άγιος αυτός είναι ο κατεξοχήν προστάτης των αναπήρων, καθώς θεωρούνταν ιατρός και μάλιστα ανάργυρος (<α στερητικό+άργυρος,αργύρια, εξ ου και οι Άγιοι Ανάργυροι, επίσης αγίοι θεραπευτές που δεν πληρώνονταν). Εξ ου κι η παροιμία:
Η κ. Λαμπαδάρη - Χριστοδουλίδου Τ. θυμάται και μας μεταφέρει στο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα στην Βλάστη Κοζάνης.
Όπως το έθιμο και η λαογραφία επιτάσσει, ανήμερα της γιορτής, νωρίς το πρωί ξεκινούν άλλοι πεζοί και άλλοι καβαλάρηδες , για να ανεβούν στο ύψωμα και να πάρουν την “Χάρη” του Αγίου.
Τα θαυμάσια στολισμένα άλογα με τις Βλατσιώτικες αφράτες κόκκινες βελέντζες και τα δαντελωτά υφαντά σεντόνια και μ’ αναβάτες τους “φουστανελοφόρους” νέους είναι ένα καταπληκτικό – πρωτότυπο και εντυπωσιακό θέαμα.
Ανηφορίζοντας γεμάτοι χαρά ενθουσιασμό, που πηγάζει από τα νιάτα τους, τραγουδούν τα Βλατσιώτικα τραγούδια, τραγούδια αγάπης και νοσταλγίας όπως π.χ.
“Σαν κινήσουν οι όμορφες και αυτές οι μαυρομάτες να παν στον Παντελεήμονα ψηλά στο πανηγύρι. . ………
Το θέαμα ήταν και είναι γραφικότατο. Αγναντεύοντας κανείς από το χωριό της Βλάστης τις ράχες που οδηγούν στην εκκλησία, βλέπει ποικιλόχρωμες ανθρώπινες γραμμές να ελίσσονται προς την ανηφόρα του Μουρικίου ανάμεσα στις οξιές .
Όλοι θα προσκυνήσουν και θα επικαλεσθούν την χάρη του ιαματικού Παντελεήμονα.
Μετά την Θεία Λειτουργία το εκκλησίασμα και οι επισκέπτες στήνουν τον χορό. στο αλώνι.
Περισσότερο όμως απ’ όλα κι αξέχαστη για όλες εμάς είναι η επιδεικτική και θορυβώδης κατάβαση των καβαλάρηδων με τα στολισμένα τους άλογα να καλπάζουν υπερήφανα σαν σε παρέλαση, ενώ ο κόσμος τους χειροκροτεί δεξιά και αριστερά από τους δρόμους του χωριού που περνούν.
Η γιορτή κορυφώνεται το απόγευμα όταν στα λιβάδια στήνεται ο πρώτος «Τρανός» χορός.
"Κουτσοί, στραβοί στον άγιο Παντελεήμονα ξεπεζεύουνε!"
Ο Δημήτριος Λουκάτος ("Καλοκαιρινά") μας διασώζει την εξής λεσβιακή παράδοση (Π.Νικήτα, "Το Λεσβιακό μηνολόγιο") η οποία, όπως αναφέρει, "περιέχει μέσα της και την αρχαία έννοια του ασκληπιακού συμβόλου, του φιδιού":"Παραδίδεται για τον άγιο Παντελεήμονα (και τους Αγ.Ανάργυρους) ότι προσφέρθηκαν να μην πληρώνονται ως γιατροί και γι'αυτό δεν τους πείραζαν οι Χριστιανοδιώκτες. Κάποτε όμως που δέχτηκαν, σαν αμοιβή, ένα αυγό, εκείνοι βρήκαν πρόφαση και τους φυλάκισαν. Τους ζήτησαν να πληρώσουν μεγάλο πρόστιμο, για να τους βγάλουν. Αυτοί, ώσπου να μαζέψουν τα χρήματα, τους έδωσαν εγγύηση ένα χρυσό φίδι. Όταν όμως πλήρωσαν το χρέος τους, οι άλλοι δεν τους έδωσαν πίσω το φίδι. Οι Άγιοι προσευχήθηκαν και ζωντάνεψε το χρυσό φίδι και έπνιξε τους ειδωλολάτρες."
Το πραγματικό του όνομα ήταν Παντολέων, ένεκα όμως της φιλανθρωπίας του, καθώς ελεούσε τους πάντες, μετονομάστηκε σε Παντελεήμων. Και καθώς δε θεράπευε μονάχα, αλλά φρόντιζε και να ελεεί τους πεινασμένους, να προσφέρει άρτο σε όσους δεν είχαν να φάνε, καθιερώθηκε στη συνείδηση του λαού μας ως ο προστάτης των αρτοποιών!
Ο Γεώργιος Μέγας("Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας") καταγράφει:
Το πραγματικό του όνομα ήταν Παντολέων, ένεκα όμως της φιλανθρωπίας του, καθώς ελεούσε τους πάντες, μετονομάστηκε σε Παντελεήμων. Και καθώς δε θεράπευε μονάχα, αλλά φρόντιζε και να ελεεί τους πεινασμένους, να προσφέρει άρτο σε όσους δεν είχαν να φάνε, καθιερώθηκε στη συνείδηση του λαού μας ως ο προστάτης των αρτοποιών!
Ο Γεώργιος Μέγας("Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας") καταγράφει:
"Οι τρόποι με τους οποίους ο Άγιος παρέχει πλούσια τις θεραπείες του είναι πολλοί και διάφοροι. Συνήθως οι ασθενείς προσφεύγουν στ'αγιάσματά του.
Στην Κίο "όποιος πονούσε πήγαινε στον άγιο Παντελεήμονα κι έπαιρνε ένα βάσταγμα (αφιέρωμα) από την εικόνα του και το κρεμούσε στο εικονοστάσι του. Το είχεν εκεί, ώσπου να γινότανε καλά ο άρρωστος, κατόπιν έκανε κι αυτός ένα όμοιο βάσταγμα κι επήγαινε και τα κρεμούσε και τα δύο στον άγιο Παντελεήμονα.""Στους Παξούς, σύμφωνα με τον Δημήτριο Λουκάτο ("Λαογραφικά Σύμμεικτα Παξών"), "τον έχουνε για τα παιδιά". "Την παραμονή της γιορτής του (στα Μαστοράτικα) παίρνουν την πετσέτα του Αγίου και τη βάζουν απάνω τους για να γίνουν καλά. Επίσης λάδι από το καντήλι του. (Και τις άλλες μέρες.)"
Ακολουθούν κάποιες ενδιαφέρουσες ποντιακές παραδόσεις σε σχέση με τον Άγιο τούτο.
Ακολουθούν κάποιες ενδιαφέρουσες ποντιακές παραδόσεις σε σχέση με τον Άγιο τούτο.
Γράφει ο Ιωάννης Μελετίδης:
"Ο Αγιος Παντελεήμονας ήταν ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός στον Πόντο. Ήταν και είναι γιατρός για όλες τις ασθένειες και τα σωματικά ελαττώματα. Χαρακτηριστικά έλεγαν:
"Ο Αγιος Παντελεήμονας ήταν ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός στον Πόντο. Ήταν και είναι γιατρός για όλες τις ασθένειες και τα σωματικά ελαττώματα. Χαρακτηριστικά έλεγαν:
"Ούμπαν κοτζοί κι ούμπαν στραβοί στον Αι Παντελεήμονα" (δηλαδή όπου κουτσοί και όπου στραβοί στον άγιο Παντελεήμονα).
Όλοι προσδοκούσαν ότι θα έβρισκαν γιατρειά από τον Άγιο. Μόνο η γερασμένη καρδιά, πίστευαν, δεν παίρνει θεραπεία. "Οι άρρωστοι ολ' χαίρουνταν, ελπίζ' νε να λαρούνταν και μονάχον το γερασμένον η καρδά λαρωμονήν κι παίρει" (δηλ. οι άρρωστοι όλοι χαίρονταν, ελπίζανε να θεραπευτούν και μόνο η γηρασμένη η καρδιά θεραπεία δεν παίρνει).
Στον Πόντο και το Καρς (Καύκασος) υπήρχαν πολλές εκκλησίες και εξωκλήσια στη χάρη του Αγίου. Την ημέρα της γιορτής του Αγίου επικρατούσε αυστηρά αργία από κάθε χειρωνακτική εργασία. Εξαίρεση, από την αργία, αποτελούσε μόνο η βοήθεια σε χήρες, ορφανά και ανήμπορους.
Πίστευαν, ακόμη, ότι τα κατάγματα και οι εξαρθώσεις οφείλονταν σε κάποια ασέβεια στον Άγιο.
Η συρροή του κόσμου στα θρησκευτικά πανηγύρια, που είχαν και εμπορικό χαρακτήρα, ήταν ιδιαίτερα μεγάλη στα εξωκλήσια. Πήγαιναν και από μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια, για να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στον Άγιο για τη θεραπεία κάποιας ασθένειας. Μάλιστα, έταζαν ή έφερναν τάματα.
Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι ενός τραγουδιού: "Τάζ'νε λαμπάδας σον Αέρ' ελάδ' σην Παναϊαν και τριπόπαδοι λουτρούεμαν σον Αε - Παντελεήμον" (δηλ. τάζουν λαμπάδες στον άγιο Γεώργιο, λάδι στην Παναγία και λειτουργία από τρεις παπάδες στον άγιο Παντελεήμονα). Ακόμα τη βοήθεια του Αγίου την επικαλούνταν και οι Μουσουλμάνοι. Άναβαν κεράκι και έφερναν τάματα. Ίσως κατάλοιπο από την προηγούμενη χριστιανική τους πίστη ή να ήταν κρυπτοχριστιανοί. Μετά τη θεία λειτουργία ακολουθούσε διασκέδαση με χορούς και τραγούδια.
Η παράδοση λέει, ότι όταν κάποτε ο Άγιος ζούσε σ' ένα ερημικό μοναστήρι ο διάβολος θέλησε να τον ενοχλήσει. Ο Άγιος κατάλαβε ότι ο διάβολος χτυπούσε την πόρτα. Αφού πρώτα τον "έδεσε", μετά άνοιξε και του είπε: "Εωσφόρε, εσύ είσαι;
Ο δάβολον εφογώθεν, επαρακάλεσέν ατονε, "άφ'ς με, ας φεύω!... Ατσ' πα ο Άιον έλυσέν ατόνε κι' επήεν εχάθεν" (δηλ. Εωσφόρε, εσύ είσαι; Ο διάβολος φοβήθηκε, τον παρακάλεσε "άφησε με να φύγω"! Ετσι ο Άγιος τον έλυσε και πήγε και χάθηκε"."
Όλοι προσδοκούσαν ότι θα έβρισκαν γιατρειά από τον Άγιο. Μόνο η γερασμένη καρδιά, πίστευαν, δεν παίρνει θεραπεία. "Οι άρρωστοι ολ' χαίρουνταν, ελπίζ' νε να λαρούνταν και μονάχον το γερασμένον η καρδά λαρωμονήν κι παίρει" (δηλ. οι άρρωστοι όλοι χαίρονταν, ελπίζανε να θεραπευτούν και μόνο η γηρασμένη η καρδιά θεραπεία δεν παίρνει).
Στον Πόντο και το Καρς (Καύκασος) υπήρχαν πολλές εκκλησίες και εξωκλήσια στη χάρη του Αγίου. Την ημέρα της γιορτής του Αγίου επικρατούσε αυστηρά αργία από κάθε χειρωνακτική εργασία. Εξαίρεση, από την αργία, αποτελούσε μόνο η βοήθεια σε χήρες, ορφανά και ανήμπορους.
Πίστευαν, ακόμη, ότι τα κατάγματα και οι εξαρθώσεις οφείλονταν σε κάποια ασέβεια στον Άγιο.
Η συρροή του κόσμου στα θρησκευτικά πανηγύρια, που είχαν και εμπορικό χαρακτήρα, ήταν ιδιαίτερα μεγάλη στα εξωκλήσια. Πήγαιναν και από μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια, για να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στον Άγιο για τη θεραπεία κάποιας ασθένειας. Μάλιστα, έταζαν ή έφερναν τάματα.
Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι ενός τραγουδιού: "Τάζ'νε λαμπάδας σον Αέρ' ελάδ' σην Παναϊαν και τριπόπαδοι λουτρούεμαν σον Αε - Παντελεήμον" (δηλ. τάζουν λαμπάδες στον άγιο Γεώργιο, λάδι στην Παναγία και λειτουργία από τρεις παπάδες στον άγιο Παντελεήμονα). Ακόμα τη βοήθεια του Αγίου την επικαλούνταν και οι Μουσουλμάνοι. Άναβαν κεράκι και έφερναν τάματα. Ίσως κατάλοιπο από την προηγούμενη χριστιανική τους πίστη ή να ήταν κρυπτοχριστιανοί. Μετά τη θεία λειτουργία ακολουθούσε διασκέδαση με χορούς και τραγούδια.
Η παράδοση λέει, ότι όταν κάποτε ο Άγιος ζούσε σ' ένα ερημικό μοναστήρι ο διάβολος θέλησε να τον ενοχλήσει. Ο Άγιος κατάλαβε ότι ο διάβολος χτυπούσε την πόρτα. Αφού πρώτα τον "έδεσε", μετά άνοιξε και του είπε: "Εωσφόρε, εσύ είσαι;
Ο δάβολον εφογώθεν, επαρακάλεσέν ατονε, "άφ'ς με, ας φεύω!... Ατσ' πα ο Άιον έλυσέν ατόνε κι' επήεν εχάθεν" (δηλ. Εωσφόρε, εσύ είσαι; Ο διάβολος φοβήθηκε, τον παρακάλεσε "άφησε με να φύγω"! Ετσι ο Άγιος τον έλυσε και πήγε και χάθηκε"."
ΕΘΙΜΑ
"Το κουρμπάνι του Αγίου Παντελεήμονα"
Το έθιμο αυτό συναντάται στο ομώνυμο χωριό "Άγιος Παντελεήμονας", που βρίσκεται στα όρια του νομού Φλώρινας και Πέλλας.
Οι κάτοικοι, αφού έχουν κάνει έρανο και αγοράζουν ένα μοσχάρι, το μαγειρεύουν (Κουρμπάνι) και το προσφέρουν σε όλους τους κατοίκους και επισκέπτες.
Το κουρμπάνι είναι ένα έθιμο, από τα χρόνια του Ομήρου που γιορτάζεται σε πολλά μέρη της πατρίδας μας. Στην περιοχή της Βεγορίτιδας οι κάτοικοι τηρούν αυτή την παράδοση τον μήνα Ιούλιο και συγκεκριμένα στις 25 και 26.Ο όρος στην τουρκική γλώσσα σημαίνει θυσία. Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για ένα μοσχάρι που «θυσιάζεται» την παραμονή της γιορτής του πολιούχου του χωριού Αγίου Παντελεήμονα. Το κρέας του βράζεται με διάφορα λαχανικά και προσφέρεται στους πιστούς πανηγυριστές που προσέρχονται από τα γύρω χωριά. Έθιμο που θυμίζει γιορτές αρχαίων με τη διανομή των σφαγίων της θυσίας σε όλους του συμμετέχοντες. Ισχυρά ριζωμένο, όπως όλα τα έθιμα του λαού, επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας και εμπλέκει στη διαδικασία και στην τέλεση πολλούς κατοίκους του χωριού. Οι άνδρες θα ασχοληθούν με τη σφαγή, οι γυναίκες με το καθάρισμα των λαχανικών και το βράσιμο και οι νεότερες με τη διανομή στον κόσμο που ανυπόμονα περιμένει στη σειρά. Η όλη τελετουργία συνοδεύεται με άφθονο τοπικό κρασί και με μουσική από τοπικούς οργανοπαίκτες χάλκινων μουσικών οργάνων. Το γλέντι στην κεντρική πλατεία του χωριού κρατά μέχρι τις πρωινές ώρες που ξημερώνει η γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα. Το έθιμο αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι του πανηγυριού και είναι η ευκαιρία επιστροφής και συνάντησης των ξενιτεμένων που ξαναγυρίζουν στο χωριό. Ένα ομηρικό «νόστιμον ήμαρ» που κρατάει μέχρι σήμερα.
Η κ. Λαμπαδάρη - Χριστοδουλίδου Τ. θυμάται και μας μεταφέρει στο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα στην Βλάστη Κοζάνης.
Όπως το έθιμο και η λαογραφία επιτάσσει, ανήμερα της γιορτής, νωρίς το πρωί ξεκινούν άλλοι πεζοί και άλλοι καβαλάρηδες , για να ανεβούν στο ύψωμα και να πάρουν την “Χάρη” του Αγίου.
Τα θαυμάσια στολισμένα άλογα με τις Βλατσιώτικες αφράτες κόκκινες βελέντζες και τα δαντελωτά υφαντά σεντόνια και μ’ αναβάτες τους “φουστανελοφόρους” νέους είναι ένα καταπληκτικό – πρωτότυπο και εντυπωσιακό θέαμα.
Ανηφορίζοντας γεμάτοι χαρά ενθουσιασμό, που πηγάζει από τα νιάτα τους, τραγουδούν τα Βλατσιώτικα τραγούδια, τραγούδια αγάπης και νοσταλγίας όπως π.χ.
“Σαν κινήσουν οι όμορφες και αυτές οι μαυρομάτες να παν στον Παντελεήμονα ψηλά στο πανηγύρι. . ………
Το θέαμα ήταν και είναι γραφικότατο. Αγναντεύοντας κανείς από το χωριό της Βλάστης τις ράχες που οδηγούν στην εκκλησία, βλέπει ποικιλόχρωμες ανθρώπινες γραμμές να ελίσσονται προς την ανηφόρα του Μουρικίου ανάμεσα στις οξιές .
Όλοι θα προσκυνήσουν και θα επικαλεσθούν την χάρη του ιαματικού Παντελεήμονα.
Μετά την Θεία Λειτουργία το εκκλησίασμα και οι επισκέπτες στήνουν τον χορό. στο αλώνι.
Περισσότερο όμως απ’ όλα κι αξέχαστη για όλες εμάς είναι η επιδεικτική και θορυβώδης κατάβαση των καβαλάρηδων με τα στολισμένα τους άλογα να καλπάζουν υπερήφανα σαν σε παρέλαση, ενώ ο κόσμος τους χειροκροτεί δεξιά και αριστερά από τους δρόμους του χωριού που περνούν.
Η γιορτή κορυφώνεται το απόγευμα όταν στα λιβάδια στήνεται ο πρώτος «Τρανός» χορός.
Μπροστά οι άντρες με «κορυφαίο» τον γεροντότερο και μετά οι γυναίκες κατά τάξη και σειρά χορεύουν με βήματα ρυθμικά, βαριά ,επιβλητικά, πιστό απεικόνισμα της υψηλής και μεγαλοπρεπούς φύσεως και κληρονομιάς .
Τραγουδούν συνήθως τα Βλατσιώτικα τραγούδια όπως.
– Σήμερα έχουμε καιρό να βγούμε στο σεργιάνι ………
– Κάτου στουν Αγιοθόδωρο, στουν Άγιου Κωνσταντίνου Σουλτάνα Βιργινάδα.
– Κάτου στους τρανούς τους κάμπους και τα πράσινα λιβάδια, έσπειρα σπυρί κριθάρι , φύτρωσε μαργαριτάρι…………..
– Το βράδυ βγαίνει ο Αυγερινός, και του ταχιά η Πούλια…….
– Ου Μήλιους ου πραγματευτής ,ου Μήλιους ου στρατιώτης μορ Μάρω Μαριορή…….
Τραγούδια που παραπέμπουν σε παλιές χρυσές εποχές παράδοσης και μνήμης
Τραγουδούν έως ότου κάνουν τρείς γύρους.
Παλαιότερα υπολόγιζαν ότι συμμετείχαν 400 περίπου άτομα – χορευτές, οπότε διαλύεται ο χορός με την ευχή όλων. «Και τα χρονάκια μας» και «του χρόνου πάλι εδώ».
Οι νέοι συνεχίζοντας το έθιμο, εξακολουθούν το γλέντι στην πλατεία, χορεύοντας κάτω από τους υπέροχους ήχους της τοπικής μουσικής (βιολιών), μέχρι το πρωί.
Έτσι τελειώνει ένα πανηγύρι που μένει χαραγμένο τόσο στη σκέψη , στο μυαλό και τις αναμνήσεις του κάθε Βλατσιώτη, αναπολώντας τη Βλάστη της καρδιάς του, που δε σβήνει όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Άς ευχηθούμε να συνεχιστεί η τόσο όμορφη «παράδοση και κληρονομιά μνήμης»,από τη μια γενιά στην άλλη.
Τραγουδούν συνήθως τα Βλατσιώτικα τραγούδια όπως.
– Σήμερα έχουμε καιρό να βγούμε στο σεργιάνι ………
– Κάτου στουν Αγιοθόδωρο, στουν Άγιου Κωνσταντίνου Σουλτάνα Βιργινάδα.
– Κάτου στους τρανούς τους κάμπους και τα πράσινα λιβάδια, έσπειρα σπυρί κριθάρι , φύτρωσε μαργαριτάρι…………..
– Το βράδυ βγαίνει ο Αυγερινός, και του ταχιά η Πούλια…….
– Ου Μήλιους ου πραγματευτής ,ου Μήλιους ου στρατιώτης μορ Μάρω Μαριορή…….
Τραγούδια που παραπέμπουν σε παλιές χρυσές εποχές παράδοσης και μνήμης
Τραγουδούν έως ότου κάνουν τρείς γύρους.
Παλαιότερα υπολόγιζαν ότι συμμετείχαν 400 περίπου άτομα – χορευτές, οπότε διαλύεται ο χορός με την ευχή όλων. «Και τα χρονάκια μας» και «του χρόνου πάλι εδώ».
Οι νέοι συνεχίζοντας το έθιμο, εξακολουθούν το γλέντι στην πλατεία, χορεύοντας κάτω από τους υπέροχους ήχους της τοπικής μουσικής (βιολιών), μέχρι το πρωί.
Έτσι τελειώνει ένα πανηγύρι που μένει χαραγμένο τόσο στη σκέψη , στο μυαλό και τις αναμνήσεις του κάθε Βλατσιώτη, αναπολώντας τη Βλάστη της καρδιάς του, που δε σβήνει όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Άς ευχηθούμε να συνεχιστεί η τόσο όμορφη «παράδοση και κληρονομιά μνήμης»,από τη μια γενιά στην άλλη.
Ακολουθεί
Παραδοσιακό τραγούδι από τα Δωδεκάνησα και πιο συγκεκριμένα από την Τήλο, που περιλαμβάνεται στον δίσκο "Νότιες Σποράδες" του Μανώλη Κόττορου. Χορεύεται ανήμερα της γιορτής του Αγίου Παντελεήμονα και οι χορευτές χορεύουν αργά και τελετουργικά, τιμώντας τον Άγιο έξω από τον Ναό του. Το βίντεο παρουσιάζει τα περισσότερα από τα πιο σημαντικά νησιά των Δωδεκανήσων: Τήλος, Σύμη, Ρόδος, Νίσυρος, Πάτμος, Λέρος, Κώς, Ψέριμος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια.
Πηγές: http://www.kozan.gr/post/18615#sthash.vWUqsUx9.dpuf, www.inewsgr.com , www.coolnews.gr ,firiki.pblogs.gr , www.google.gr , www.wikipaidia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου