Πέμπτη 5 Απριλίου 2018

"ΤΑ ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΑ ΑΥΓΑ ΣΤΟΝ ΚΑΜΒΑ ΔΙΑΣΗΜΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ"



Ένα μέρος των Πασχαλινών εθίμων, είναι τα πασχαλινά αβγά. Βάφονται, κατά κύριο λόγο κόκκινα, τη Μεγάλη Πέμπτη κι αρχίζουν να καταναλώνονται την Κυριακή του Πάσχα.      Δείτε, στους παρακάτω υπέροχους πίνακες, πως τα απεικόνισαν διάσημοι ζωγράφοι ανά τον κόσμο.



Προετοιμασία για το Πάσχα – Μιχαήλ Γερμασέβ



γυναίκα με πασχαλιάτικα αβγά Niko Pirosmani



Πάσχα στην Ουκρανία – Νικολάι Πιμονένοκο – 1891



Παιδιά κυλούν πασχαλιάτικα αυγά – Νικολάι Κοσέλεφ – 1855



Πάσχα – Μιχαήλ Μόκοφ – 1842



πασχαλιάτικο φαγητό Constantin Stahi 1916



Πάσχα – Edward Atkinson Hornel – 1905



Πάσχα – Μπόρις Μιχαηλόβιτς Καστογιέφ – 1916



παιδιά τουγκρίζουν πασχαλιάτικα αυγά Sever Burada



Πάσχα – Αύγουστο Γιάκομεττι – 1932



Πάσχα – Ιλλιάριον Πριανισνίκιοφ – 1885



Πάσχα – Βλαντιμίρ Γιέγκοβιτς Μακόφσκι – 1914



Τα αυγά της Λαμπρής -Γεραλής Απόστολος- 1938



Πάσχα – Stanislav Zhukovsky – 1912



Πασχαλινή Νεκρή Φύση – Στάνισλαβ Ζουκόφσκι – 1915



Τα αυγά του Πάσχα – Pierre Outin

Πίνακας αρχής: Νικηφόρος Λύτρας, Το ωόν του Πάσχα. 1874-1875.
by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

"Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ"


Η υψηλότερη μορφή της άνοιξης που ξέρω: μια ελληνική Μεγάλη Εβδομάδα» (Γ. Σεφέρης )

Ἡ Μάνα τοῦ Χριστοῦ-Kώστας Βάρναλης

Πῶς οἱ δρόμοι εὐωδᾶνε μὲ βάγια στρωμένοι,
ἡλιοπάτητοι δρόμοι καὶ γύρω μπαξέδες!
Ἡ χαρὰ τῆς γιορτῆς ὅλο πιότερο ἀξαίνει
καὶ μακριάθε βογγάει καὶ μακριάθε ἀνεβαίνει.

Τὴ χαρά σου, Λαοθάλασσα, κῦμα τὸ κῦμα,
τῶν ἀλλῶνε τὰ μίση καιρὸ τήνε θρέφαν
κι᾿ ἂν ἡ μαύρη σου κάκητα δίψαε τὸ κρῖμα,
νὰ ποὺ βρῆκε τὸ θῦμα της, ἄκακο θῦμα!

Ἄ! πὼς εἶχα σὰ μάνα κι᾿ ἐγὼ λαχταρήσει
(ἦταν ὄνειρο κι᾿ ἔμεινεν, ἄχνα καὶ πάει)
σὰν καὶ τ᾿ ἄλλα σου ἀδέρφια νὰ σ᾿ εἶχα γεννήσει
κι᾿ ἀπὸ δόξες ἀλάργα κι᾿ ἀλάργα ἀπὸ μίση!

Ἕνα κόκκινο σπίτι σ᾿ αὐλὴ μὲ πηγάδι. . .
καὶ μία δράνα γιομάτη τσαμπιὰ κεχριμπάρι. . .
νοικοκύρης καλὸς νὰ γυρνᾷς κάθε βράδι,
τὸ χρυσό, σιγαλὸ καὶ γλυκὸ σὰν τὸ λάδι.

Κι᾿ ἅμ᾿ ἀνοίγῃς τὴν πόρτα μὲ πριόνια στὸ χέρι,
μὲ τὰ ροῦχα γεμάτα ψιλὸ ροκανίδι,
(ἄσπρα γένια, ἄσπρα χέρια) ἡ συμβία περιστέρι
ν᾿ ἀνασαίνῃ βαθιὰ τ᾿ ὅλο κέδρον ἀγέρι.

Κ᾿ ἀφοῦ λίγο σταθῇς καὶ τὸ σπίτι γεμίσῃ
τὸν καλό σου τὸν ἤσκιο, Πατέρα κι᾿ Ἀφέντη,
ἡ ἀκριβή σου νὰ βγάνῃ νερὸ νὰ σοῦ χύσῃ,
ὁ ἀνυπόμονος δεῖπνος μὲ γέλια ν᾿ ἀρχίσῃ.

Κι᾿ ὁ κατόχρονος θάνατος θἄφτανε μέλι
καὶ πολλὴ φύτρα θ᾿ ἄφηνες τέκνα κι᾿ ἀγγόνια
καθενοῦ καὶ κοπάδι, χωράφια κι᾿ ἀμπέλι,
τ᾿ ἀργαστήρι ἐκεινοῦ, ποὺ τὴν τέχνη σου θέλει.
Κατεβάζω στὰ μάτια τὴ μάβρην ὀμπόλια,
γιὰ νὰ πάψη κι᾿ ὁ νοῦς μὲ τὰ μάτια νὰ βλέπῃ. . .

Ξεφαντώνουν τ᾿ ἀηδόνια στὰ γύρω περβόλια,
λεϊμονιᾶς σὲ κυκλώνει λεφτὴ μοσκοβόλια.

Φεύγεις πάνου στὴν ἄνοιξη, γιέ μου, καλέ μου,
ἄνοιξή μου γλυκιά, γυρισμὸ ποὺ δὲν ἔχεις.
Ἡ ὀμορφιά σου βασίλεψε κίτρινη, γιέ μου,
δὲ μιλᾷς, δὲν κοιτᾷς, πῶς μαδιέμαι, γλυκέ μου!

Καθὼς κλαίει, σὰν τῆς παίρνουν τὸ τέκνο, ἡ δαμάλα,
ξεφωνίζω καὶ νόημα δὲν ἔχουν τὰ λόγια.

Στύλωσέ μου τὰ δυό σου τὰ μάτια μεγάλα.
Τρέχουν αἷμα τ᾿ ἀστήθια, ποὺ βύζαξες γάλα.
Πῶς ἀδύναμη στάθηκε, τόσο ἡ καρδιά σου
στὰ λαμπρὰ Γεροσύλυμα Καίσαρας νὰ μπῇς!

Ἂν τὰ πλήθη ἀλαλάζανε ξώφρενα (ἀλιά σου!)
δὲν ἤξεραν ἀκόμα οὔτε ποιὸ τ᾿ ὄνομά σου!
Κεῖ στὸ πλάγι δαγκάναν οἱ ὀχτροί σου τὰ χείλη. . .

Δολερὰ ξεσηκώσανε τ᾿ ἄγνωμα πλήθη
κι᾿ ὅσο ὁ γήλιος νὰ πέσῃ καὶ νἄρθῃ τὸ δείλι,
τὸ σταυρό σου καρφώσαν οἱ ὀχτροί σου κι᾿ οἱ φίλοι.
Μὰ γιατί νὰ σταθῇς νὰ σὲ πιάσουν! Κι᾿ ἀκόμα
σὰ ρωτήσανε: «Ποιὸς ὁ Χριστός;» τί ῾πες «Νά με!»
Ἄχ! δὲν ξέρει τί λέει τὸ πικρό μου τὸ στόμα!
Τριάντα χρόνια, παιδί μου, δὲ σ᾿ ἔμαθ᾿ ἀκόμα!

"ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΠΑΣΧΑΛΙΕΣ"

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Πασχαλιές !!! Τα εύθραυστα και γλυκύτατα αυτά λουλούδια της Άνοιξης, τα οποία στην Ορθοδοξία έχουν συνδεθεί με την περίοδο του Πάσχα.


Arthur Hughes, Η κυρία με τις πασχαλιές. 1863. Μουσείο Τέχνης του Οντάριο.


J. Tissot, Tο μπουκέτο με τις πασχαλιές. 1875. Ιδιωτική Συλλογή.

Και ένα ποίημα για την πασχαλιά από τον Ρώμο Φιλύρα
Ρώμος Φιλύρας, Πασχαλιά

Λιλά, και σαν το φραγκοστάφυλο, απαλόχρωμη,
ανθίζεις στης  Ανάστασης, το δείλι,
δειλή, μημουαπτική, σεμνή κι ανέγγιχτη
μόλις ονειρευτή, από ένα χείλι.

Ανθίζεις με τα στρογγυλά λουλούδια σου,
σαν αυγουλάκια, κόκκινα και μπλάβα
τονίζοντας, μες στ' άνθη, τα τραγούδια σου,
των τόνων σου, την έβδομην, οχτάβα
12.4.1940{Δημοσ.: 29.4.1940}

Βλ. Ρώμος Φιλύρας Ποιήματα Άπαντα τα ευρεθέντα (Φιλολογική επιμέλεια Χ. Λ. Καράογλου-Αμαλία Ξυνογαλά), Universtity Studio Press, Θεσσαλονίκη 2013, σ. 365.



Pierre Auguste Renoir, Γυναίκα με πασχαλιές. 1877. Ιδιωτική Συλλογή.


Hans Fr. Gude, Νεαρή γυναίκα με πασχαλιά. 1897. Ιδιωτική Συλλογή.