"ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ"

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ από το 1972 για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Το θέμα του φετινού εορτασμού (2015) είναι « Αειφόρος κατανάλωση και παραγωγή» και το επίσημο σύνθημα «Επτά δισεκατομμύρια όνειρα. Ένας πλανήτης. Κατανάλωσε με προσοχή».
Ως αειφόρος παραγωγή και κατανάλωση νοείται η χρήση αγαθών και υπηρεσιών που ανταποκρίνονται στην κάλυψη των φυσικών αναγκών και συμβάλλουν σε καλύτερη ποιότητα ζωής, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται η μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων, των τοξικών υλικών και της παραγωγής αποβλήτων και ρύπων, έτσι ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η δυνατότητα ικανοποίησης των αναγκών των μελλοντικών γενεών.

«Δεν είμαστε ιδιοκτήτες αλλά περαστικοί ένοικοι στον πλανήτη μας και, συνακόλουθα, πρόσκαιροι -και γι’ αυτό αναλόγως υπόλογοι- διαχειριστές των συνθηκών διαβίωσης μέσα στα, πολλαπλώς πεπερασμένα, όριά του» τονίζει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας σε μήνυμά του με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος.

Ποια είναι σήμερα όμως η εικόνα του πλανήτη μας:

Η βιοποικιλότητα σε κίνδυνο    Η βιοποικιλότητα, ή βιολογική ποικιλότητα, είναι η ποικιλότητα της ζωής και των λειτουργιών της. Ο όρος βιοποικιλότητα περιλαμβάνει την ποικιλότητα των ζωντανών οργανισμών, τις γενετικές διαφορές μεταξύ τους και την ποικιλότητα των κοινωνιών και οικοσυστημάτων που συμμετέχουν. Οι βιολόγοι ανακάλυψαν ότι η άνοιξη κάθε χρόνο ξεκινά όλο και πιο νωρίς. Ορισμένα είδη δέντρων βγάζουν φύλλα δέκα μέρες νωρίτερα απ’ ότι πριν 40 χρόνια. Τα πουλιά επίσης γεννούν τα αυγά τους νωρίτερα. Για ορισμένα είδη η οικογένεια μεγαλώνει νωρίτερα. Οι σπίνοι γεννούν τα αυγά τους νωρίτερα, επειδή και η άνοιξη φτάνει πιο νωρίς. Τι συμβαίνει όμως όταν η πρόωρη έναρξη της άνοιξης ακολουθηθεί από ακραία καιρικά φαινόμενα; Φέτος στην Αγγλία παρατηρήθηκε μέσα σε λίγες μόνο μέρες μεταβολή της θερμοκρασίας 22 °C (από 19°C στους -3 °C). Πολλά «ψυχρά» είδη που είναι προσαρμοσμένα στις χαμηλές θερμοκρασίες (ακόμα και σε κάποιο στάδιο του κύκλου ζωής τους-π.χ. παραγωγή κάποιων ορμονών για την προώθηση της καρπόδεσης) εξαφανίζονται ή περιορίζονται σημαντικά. Το αντίθετο συμβαίνει με τα «θερμά» είδη. Οι χειμώνες γίνονται ηπιότεροι όλο και περισσότερα είδη μπορούν να αντέξουν τις θερμοκρασίες του χειμώνα και η επιβίωσή τους το χειμώνα είναι αυξημένη. Για άλλα είδη η περίοδος της χειμερίας νάρκης περιορίζεται ή δεν συμβαίνει καθόλου.   Όλα αυτά που αναφέρθηκαν αποτελούν απλώς προβλέψεις και επιστημονικά σενάρια απομακρυσμένης πιθανότητας;  Δυστυχώς έχουμε περάσει από τις προβλέψεις στα ισχυρά επιστημονικά στοιχεία των επιπτώσεων της αλλαγής κλίματος. Η εξαφάνιση των ειδών υποστηρίζεται ότι θα είναι μεγαλύτερη από αυτή που παρατηρήθηκε την εποχή των δεινοσαύρων πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια. Για αύξηση της θερμοκρασία 2 °C μέχρι το 2100 υπολογίζεται εξαφάνιση περίπου 25 % των ειδών του πλανήτη. Το να καταστρέφουμε τα είδη είναι σαν να σκίζουμε σελίδες από ένα βιβλίο που δεν έχουμε διαβάσει, το οποίο είναι γραμμένο σε μια γλώσσα που μόλις και μετά βίας μπορούμε να καταλάβουμε. Ας σταματήσουμε αυτή την ολέθρια πορεία της ανθρωπότητας. Εμείς όμως οι απλοί πολίτες τί μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε το οικολογικό αποτύπωμα μας στη Γη; Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Ας αξιολογήσουμε ξανά τις ανάγκες μας, ας μην πάρουμε κάτι που δεν το χρειαζόμαστε πραγματικά. Να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τις συσκευασίες που χρησιμοποιούμε. Ας μειώσουμε τη χρήση των πλαστικών τσαντών επαναχρησιμοποιώντας την υφασμάτινη ή ψάθινη τσάντα στην υπεραγορά. Ας ανακυκλώνουμε. Ας μην πετούμε ποτέ σκουπίδια στο φυσικό περιβάλλον.  Μπορούμε!!! Ήξερες ότι ....... Κάθε χρόνο χρησιμοποιούμε πάνω από 9 εκατομμύρια τόνους χαρτιού και ξύλου; Για κάθε άτομο χρειάζονται δύο δέντρα το χρόνο για να καλύψουν τις ανάγκες του σε χαρτί και ξύλο; Κάθε χρόνο χρησιμοποιούμε δισεκατομμύρια χαρτοπετσέτες; Για σκέψου πόσα δέντρα κόβονται για να φτιαχτούν αυτές οι χαρτοπετσέτες! Αν δοκιμάσεις να φτιάξεις χαρτοσακούλες από ένα δεκαπεντάχρονο δέντρο, δε θα έφτιαχνες παραπάνω από επτακόσιες; Τις πιο πάνω χαρτοσακούλες, οι υπάλληλοι μιας μεγάλης υπεραγοράς, τις δίνουν σε λιγότερο από μια εβδομάδα; Ενώ ο μέσος Ευρωπαίος καταναλώνει, τον χρόνο 330 λίτρα καύσιμα, ο μέσος Αμερικάνος ξεπερνά τα 1.600 λίτρα, στο ίδιο χρονικό διάστημα! Πενήντα έως εκατό εκτάρια τροπικών δασών καταστρέφονται κάθε λεπτό; Γνωρίζετε ότι ανακυκλώνοντας ένα γυάλινο μπουκάλι, σώζεται τόση ενέργεια, όση χρειάζεται για να δουλέψει μια τηλεόραση για 3 ώρες; Αν η αποψίλωση συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό, σε εκατό χρόνια δε θα υπάρχει ίχνος από τροπικά δάση; Ανακυκλώνοντας ένα τόνο χαρτιού, σώζουμε δεκαεπτά δέντρα; Αν ένα εκατομμύριο άνθρωποι δεν παραλάμβαναν άχρηστη αλληλογραφία, θα σώζονταν 1,5 εκατομμύριο δέντρα; Σε μερικά μέρη του κόσμου δεν έχουν απομείνει πια αρκετά δάση για να φτιάξουν χαρτί; Έτσι, οι άνθρωποι εκεί έχουν βρει άλλους τρόπους για τα ψώνια τους. Αντί για χάρτινες ή πλαστικές σακούλες, βάζουν τα ψώνια τους σε καροτσάκια ή πάνινες τσάντες που έχουν πάντα μαζί τους. Ανακυκλώνοντας μια γυάλινη φιάλη, κάνοντας δηλαδή από μια ανακυκλώσιμη φιάλη ένα καινούργιο γυάλινο δοχείο αντί να το κατασκευάσουμε από την αρχή, εξοικονομούμε ενέργεια ικανή να λειτουργήσει μια ηλεκτρική λάμπα ισχύος 100W για 4 ώρες; Ανακυκλώνοντας γυαλί, χαρτί, μπαταρίες, λάδια μηχανής και αλουμινένια κουτάκια, συμβάλλετε ώστε τα υλικά αυτά να ξαναχρησιμοποιηθούν μειώνοντας την ποσότητα των σκουπιδιών προς αποτέφρωση έως και 70%. Η ενέργεια που εξοικονομείται από την ανακύκλωση του γυαλιού, σε μια αναπτυγμένη χώρα, μπορεί να ικανοποιήσει τις ενεργειακές ανάγκες μιας μεγαλούπολης για ένα ολόκληρο χρόνο; Η χρήση ανακυκλώσιμου γυαλιού για κατασκευή νέων αντικειμένων, μειώνει τη ρύπανση της ατμόσφαιρας κατά 20% και του νερού κατά 10%; Ένας τόνος ανακυκλώσιμου γυαλιού εξοικονομεί 30 γαλόνια πετρελαίου, τα οποία θα ξοδεύονταν επιπλέον αν το γυαλί γινόταν από πρώτες ύλες; Μια αναπτυγμένη χώρα 50 εκατομμυρίων κατοίκων χρησιμοποιεί σε ένα χρόνο περίπου 6 εκατομμύρια γυάλινες μπουκάλες και δοχεία, που αντιστοιχούν σε περίπου 1,5 εκατομμύρια τόνους γυαλιού; Κάθε χρόνο στην Κύπρο παράγονται περίπου 400,000 τόνους απόβλητα; Κατά 36% αυξήθηκε, η κατά κεφαλή παραγωγή σκουπιδιών στην Ευρώπη, από το 1980 μέχρι σήμερα! Το χαρτί αποτελεί περίπου το 20% του συνολικού όγκου των σκουπιδιών; Από αυτό, περισσότερο από το 90% είναι χαρτί συσκευασίας. Το τραγικό είναι ότι για το χαρτί αυτό, το οποίο συνήθως καταλήγει στις χωματερές, κόβονται κάθε χρόνο 5,3 εκατομμύρια δέντρα. Από όλες τις γνωστές μορφές ζώων που έχουν ζήσει ποτέ στη Γη, μόνο το 10% εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα; Παρόλο που ο ακριβής αριθμός είναι αδύνατον να καθοριστεί, οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι περίπου 150 με 200 είδη ζωής εξαφανίζονται από τη Γη κάθε 24 ώρες; Περισσότερο από το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται άμεσα από τα φυτά για τα φάρμακά του; Η παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο 0,6°C. Αυτή η μικρή αύξηση έχει οδηγήσει στο λιώσιμο πάγων και στην αύξηση της στάθμης της θάλασσας; Η κυκλοφορία στους δρόμους προβλέπεται να αυξηθεί έως 50% μέχρι το 2026 από τα σημερινά επίπεδα που είναι 21 εκατομμύρια. (πηγή DETR National Road Traffic Forecast); Μια μόνο σταγόνα λάδι μηχανής είναι ικανή να κάνει 25 λίτρα νερού μη πόσιμο; Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, το 70% των θαλάσσιων ειδών παγκοσμίως κινδυνεύουν να εξαφανιστούν; Κάθε τόνος από ανακυκλωμένο χαρτί γραφείου, εξοικονομεί 380 γαλόνια πετρέλαιο; Περισσότερα από τα μισά τροπικά δάση παγκοσμίως έχουν χαθεί. Κάθε χρόνο, καταστρέφονται περισσότερα από 63,000 τετραγωνικά μίλια; Μια βρύση που στάζει μπορεί να σπαταλήσει 13 λίτρα νερό σε μια μέρα; Παγκοσμίως, 1 στα 6 είδη θηλαστικών κινδυνεύει με εξαφάνιση; Οι μπαταρίες παράγουν 50 φορές λιγότερη ενέργεια από την ενέργεια που χρειάζεται για να κατασκευαστούν; Κάνοντας ένα ντους παρά ένα μπάνιο, εξοικονομούνται μέχρι 25 λίτρα νερού. Ένα δυνατό (με μεγάλη πίεση) ντους όμως μπορεί να σπαταλήσει ακόμη περισσότερο νερό από ένα μπάνιο; Το Φούσκωμα των λάστιχων του αυτοκινήτου σας στη σωστή πίεση, μπορεί να σας εξοικονομήσει μέχρι 5% του κόστους καυσίμων; Μειώνοντας το θερμοστάτη κατά 1°C, εξοικονομείτε το 10% του κόστους καυσίμων σας; Οι 10 πιο ζεστές χρονιές των τελευταίων 130 χρόνων συνέβησαν μετά το 1978; Με απλά μέτρα, οι πλείστες επιχειρήσεις μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειάς τους τουλάχιστο κατά 10%; Ο απαιτούμενος χρόνος για αποικοδόμηση: του πλαστικού είναι 450 χρόνια του σίδερου είναι 100 χρόνια του αλουμινίου είναι 200-250 χρόνια του χαρτιού είναι λίγες εβδομάδες του ξύλου είναι μερικοί μήνες του γυαλιού είναι άγνωστο Ο χρόνος που χρειάζεται για να διαλυθεί στη θάλασσα: ένα γυάλινο μπουκάλι είναι 1.000.000 χρόνια ένα πλαστικό μπουκάλι είναι 450 χρόνια κουτί αλουμινίου είναι 80-200 χρόνια μια λαστιχένια σόλα είναι 50-80 χρόνια ένα πλαστικό ποτήρι είναι 50 χρόνια ένα κουτί κονσέρβας είναι 50 χρόνια ένα νάιλον ύφασμα είναι 30-40 χρόνια μια πλαστική σακούλα είναι 10-20 χρόνια ένα φίλτρο τσιγάρου είναι 1-5 χρόνια ένα μάλλινο ρούχο είναι 1-5 χρόνια ένα κομμάτι κόντρα πλακέ είναι 1-3 χρόνια μια χάρτινη συσκευασία γάλακτος είναι 3 μήνες ένας πυρήνας μήλου είναι 2 μήνες μια εφημερίδα είναι 6 εβδομάδες μια φλούδα πορτοκαλιού είναι 2-5 εβδομάδες μια χαρτοπετσέτα είναι 2-4 εβδομάδες Πηγές: http://www.oikologos.gr/index.php?option=com_ content&view=article&id=716:0422&catid=41:sea&Itemid=229, www.sansimera.gr, www.nea.gr,  www.wwf.gr, www.econews.gr, www.Kykpee.org.